Uroczystości Wykusowe 2019

W tym roku przypada 25 rocznica sprowadzenia prochów mjr. cc. Eugeniusza Kaszyńskiego ps. „Nurt”, zastępcy płk. cc. Jana Piwnika ps. „Ponury” a po jago przeniesieniu na nowogródczyznę następcę w dowodzeniu oddziałami na terenie Gór Świętokrzyskich.

11 czerwca 1994 roku podkomendni „Nurta” złożyli podczas „Uroczystości Wykusowych” urnę z prochami swojego dowódcy przy Kapliczce Wykusowej, którą wybudowali w 1957 roku. Prochy Komendanta mjr. cc. Eugeniusza Kaszyńskiego sprowadzone zostały do Polski rok wcześniej. W dniu 5 września 1993 roku w Suchedniowie odbyły się uroczystości mające na celu przygotowania wydarzeń, które odbyły się kilka miesięcy później. Jedną z osób, która przyczyniła się do sprowadzenia prochów „Nurta” był żołnierz Armii Krajowej mieszkający w Londynie Pan Henryk Pawelce ps. „Andrzej”, który oprócz zaangażowania osobistego pokrył część kosztów związanych z ekshumacją i sprowadzeniem prochów do Polski.

W tym roku oprócz 25 rocznicy sprowadzenia prochów mjr. cc. Eugeniusza Kaszyńskiego ps. „Nurt” przypada 75 rocznica śmierci płk. cc. Jana Piwnika ps. „Ponury”, który w ataku na umocnienia niemieckie w miejscowości Jewłasze poległ w dniu 16 czerwca 1944 roku.

Od wielu lat w Uroczystości Wykusowe zaangażowane są służby mundurowe. Policja Świętokrzyska na Wykusie obchodzić będzie 100 lecie powstania a w Starachowicach 10 Świętokrzyska Brygada Obrony Terytorialnej swoje święto patrona - mjr. cc. Eugeniusza Kaszyńskiego ps. „Nurt”.

Uroczystości Wykusowe to wspólnota wielu organizacji, instytucji oraz stowarzyszeń. W 1996 roku Środowisko Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich Armii Krajowej „Ponury”-„Nurt” przekazało swoje tradycje Związkowi Harcerstwa Rzeczypospolitej. Młode pokolenie przejęło pałeczkę w sztafecie pokoleń współorganizując to wydarzenie z Lasami Państwowymi, Władzami Samorządowymi z Wąchocka, Bodzentyna, Suchedniowa i Starachowic. Od wielu lat wspierane jest przez Ministerstwo Obrony Narodowej, Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, Instytut Pamięci Narodowej. Pojawia się coraz więcej partnerów po stronie organizacji młodzieżowych, które aktywnie włączają się w przygotowania i uczestniczą w uroczystościach: Związek Harcerstwa Polskiego, Strzelcy, Orlęta, szkoły mundurowe czy szkoły niosące imię żołnierzy Armii Krajowej.

Ta współpraca przekłada się na wiele wspaniałych inicjatyw. W piątek 14 czerwca
w Bodzentynie nastąpi nadanie Honorowego Obywatelstwa płk. cc. Janowi Piwnikowi ps. „Ponury”, mjr. cc. Eugeniuszowi Kaszyńskiemu ps. „Nurt”. W sobotę przed południem dzięki wsparciu Władz Starachowic odsłonięta zostanie rzeźba dwóch zasłużonych dla Ziemi Świętokrzyskiej i tego miasta żołnierzy Armii Krajowej mjr. Mariana Świderskiego ps. „Dzik” oraz Edmunda ppor. Rachtana ps. „Kaktus”.

Uroczystości zostały objęte Patronatem Narodowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy w Stulecie Odzyskania Niepodległości

Poniżej szczegółowy plan Uroczystości Wykusowych 2019

 

14 czerwca (Bodzentyn, Starachowice)

9.00 Nadanie Honorowego Obywatelstwa Bodzentyna płk. Janowi Piwnikowi ps. „Ponury” oraz mjr. Eugeniuszowi Kaszyńskiemu ps. „Nurt” – Gimnazjum im. mjr. Jana Piwnika „Ponurego” w Bodzentynie, ul. Wolności 4.
11.00 Bieg im. Jana Piwnika „Ponurego” z okazji 100-lecia powołania Policji Państwowej (polana Wykus – Suchedniów – Michniów).
16.00 Płk Jan Piwnik „Ponury” oraz mjr Eugeniusz Kaszyński ps. „Nurt” – wzór żołnierza, oficera, Polaka – konferencja w Urzędzie Miejskim w Starachowicach, Sala „Olimpia” przy ul. Radomskiej 45.
18.00 Wieczór pieśni partyzanckiej i patriotycznej w wykonaniu dzieci oraz młodzieży przy Ławeczce „Halnego” w Starachowicach.
20. 00 „Pozostali w szumie jodeł” – przedstawienie artystyczne w hołdzie żołnierzom Armii Krajowej, Starachowickie Centrum Kultury ul. Radomska 21.

 

15 czerwca (Starachowice, Wykus)

11.00 Odsłonięcie rzeźb Mariana Świderskiego ps. „Dzik” oraz Edmunda Rachtana ps. „Kaktus” – Starachowice, aleja Armii Krajowej / plac pod Skałkami.
13.00 Odjazd autobusu na Wykus z parkingu przy alei Armii Krajowej / na wprost „Falowca”.
13.30 Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Wąchocku – odjazd autobusu na Wykus.
15.15 Zebranie pocztów sztandarowych i grup zorganizowanych przy wejściu na Polanę Wykusową.
15.40 Wprowadzenie sztandarów na Polanę Wykusową.
15.45 Odsłonięcie tabliczki pamiątkowej w 100. rocznicę powstania Policji Państwowej.
16.00 Podniesienie flagi na maszt, przywitanie zebranych
— Polowa Msza Święta w intencji mjr. „Nurta” i Jego Żołnierzy
— Wręczenie Policyjnych Honorowych Odznak Zasługi im. „Ponurego” — Apel poległych i złożenie kwiatów
18.30 Ognisko harcerskie.

 16 czerwca (Wąchock, Starachowice)

9.00 Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Wąchocku, Promocja Dziennika „Staszka” w opracowaniu dr. Marka Jedynaka (Delegatura IPN w Kielcach).
10.00 Zebranie pocztów sztandarowych.
10.30 Msza Święta w intencji płk. „Ponurego” i Jego Żołnierzy.
11.30 Defilada pod pomnikiem płk. „Ponurego” w Wąchocku, Apel Poległych, złożenie wiązanek.
14.00 Uroczysta zbiórka z okazji Święta 10 Świętokrzyskiej Brygady Obrony Terytorialnej na placu Rynek w Starachowicach zakończona defiladą pododdziałów.
16.00 Żołnierski piknik na Szlakowisku (m.in. pokaz sprzętu i wyposażenia 10 ŚBOT oraz innych służb mundurowych, gry i konkursy, występy artystyczne, wojskowa grochówka)

 

W imieniu organizatorów

Rafał Obarzanek

Prezes Okręgu
Środowisko Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich Armii Krajowej „Ponury”-„Nurt”