Oddajemy to, co pożyczyliśmy

Sprawdziliśmy, jak zmienił się poziom długu samorządów w latach 2014–2017. W rankingu prezentowany jest nie poziom zadłużenia, ale wielkość jego zmiany wyrażona w punktach procentowych. Powiat skarżyski uszczuplił swoje zobowiązania, znacząco spadły one w Suchedniowie i Skarżysku-Kam.


Pismo samorządu terytorialnego "Wspólnota" opracowało "Ranking zmian zadłużenia jednostek samorządowych". Autorzy rankingu prof. Paweł Swianiewicz i dr Julita Łukomska, z Uniwersytetu Warszawskiego, sprawdzili, jak zmienił się poziom długu w latach 2014 - 2017.

Przez wiele lat poziom zadłużenia samorządów dynamicznie wzrastał, ale jak twierdzą autorzy rankingu "Wspólnoty" od pewnego czasu tendencja jest odwrotna. Szczyt zanotowano w końcu 2014 roku. Od tego momentu poziom zadłużenia maleje.

Ranking i jego metoda

Jako punkt początkowy rankingu wybrano 2014 r. Z jednej strony to moment, w którym poziom zadłużenia w skali kraju był najwyższy, a jednocześnie to początek ostatniej kadencji samorządowej. Poziom zadłużenia na koniec 2014 roku (wyrażony jako procent budżetu każdej jednostki samorządowej) porównano z zadłużeniem na koniec 2017 r. Innymi słowy autorzy rankingu zapytali o to, jak w poszczególnych gminach, powiatach i województwach zmieniał się poziom długu. Wartości ujemne wskaźnika oznaczają spadek (wyrażony w punktach procentowych), a wartości dodatnie – wzrost zadłużenia (także w punktach proc.). Przykładowo, jeśli w jakiejś gminie wskaźnik zadłużenia na koniec 2014 roku wynosił 51 proc., a pod koniec 2017 r. – 39 proc., to wartość naszego wskaźnika wynosi -12.


Jak wyglądają wyniki rankingu?

W ponad 200 samorządach zadłużenie spadło o ponad 20 punktów procentowych, a w pięciu o ponad 40.  Wśród dużych miast największy spadek zaobserwowaliśmy w Poznaniu i Świnoujściu. O ponad 15 punktów proc. zadłużenie zmniejszył też Gdańsk i Bydgoszcz. Wśród mniejszych miast o niemal 50 punktów proc. zadłużenie zmniejszył Pisz, o ponad 40 proc. Koniecpol, a o 30 proc. Krotoszyn.

O tym, że zadłużenie jednostek samorządu terytorialnego, stopniowo, ale systematycznie idzie w dół dowodzi powiat skarżyski, gdzie w skali powiatu zobowiązania uszczupliły się o 2,35 punktów procentowych. Plasuje to nasz powiat na piątym miejscu od góry.

Wpływ na to miał spadek poziomu poszczególnych gmin powiatu. Najbardziej widoczne jest to w mieście i gminie Suchedniów, gdzie zadłużenie zmniejszyło się aż o 30,79 proc. Ponad 23 proc. mniejsze zadłużenie jest w Skarżysku-Kam.



powiaty
Zmiana poziomu zadłużenia pomiędzy rokiem 2014 a 2017 (zadłużenie ogółem jako procent dochodów budżetowych)


staszowski
-12,47


kielecki
-11,26


jędrzejowski
-5,02


konecki
-2,71


skarżyski
-2,35


pińczowski
-1,93


buski
-1,32


ostrowiecki
-0,52


opatowski
-0,09


kazimierski
1,6


sandomierski
2,23


włoszczowski
3,76


starachowicki
8,80






Co pokazuje ranking

W rankingu prezentujemy nie poziom zadłużenia, ale wielkość jego zmiany wyrażoną w punktach procentowych. A konkretnie – poziom zadłużenia na koniec 2014 roku (wyrażony jako procent budżetu każdej JST) porównujemy z zadłużeniem na koniec 2017 r. Wartości ujemne wskaźnika oznaczają spadek (wyrażony w punktach procentowych), a wartości dodatnie – wzrost zadłużenia (także w punktach proc.).






województwo
Zmiana poziomu zadłużenia pomiędzy rokiem 2014 a 2017 (zadłużenie ogółem jako procent dochodów budżetowych)


mazowieckie
-19,80


opolskie
-15,88


wielkopolskie
-14,58


łódzkie
-14,29


zachodniopomorskie
-8,97


małopolskie
-5,83


pomorskie
-4,78


kujawsko-pomorskie
-3,50


podkarpackie
0,61


podlaskie
3,21


świętokrzyskie
5,15


lubuskie
6,8


dolnośląskie
14,78


śląskie
19,57


warmińsko-mazurskie
27,65


lubelskie
28,01






gminy w powiecie skarżyskim
Zmiana poziomu zadłużenia pomiędzy rokiem 2014 a 2017 (zadłużenie ogółem jako procent dochodów budżetowych)


Suchedniów
-30,79


Skarżysko-Kam.
-23,36


Skarżysko Kościelne
-18,00


Bliżyn
-7,89


Łączna
-5,83


Starachowice
-7,52


Szydłowiec
-7,39


Końskie
-11,50

ewan